ITAUKEI - STATEMENT BY PERMANENT SECRETARY FOR HEALTH & MEDICAL SERVICES DR. JAMES FONG - 12.07.21

iRogo ni Veidewavi ni Mate
E 873 na kisi vou vakadeitaki ka 3 sa mai leqa ena loma ni 24 na aua me yacova na 8 ena mataka nikua. Na matailalai ni tukutuku ni COVID-19 sa tiko ena vatavata ni Tabacakacaka ni Bula kei na iVolamata ni Matanitu (Fijian Government Facebook page). Ena rawa tale ga ni o raica ena vatavata ni COVID ni Tabacakacaka ni Bula ena http://bit.ly/3vE2ZBb, na vanua era tiko kina na veikisi vou.
 
Na imatai ni leqa ena COVID-19 e dua na marama yabaki 56 e Vatuwaqa, a leqa ga ena nona itikotiko. Ratou vakaraitaka na nona vuvale ni sa macawa 1 na nona tauvimate tiko. Sa cula oti ena imatai ni cula ena itekivu ni vula o Jiulai. Se sega ni cula ena ikarua ni cula se sega ni taucoko na nona cula.

Na ikarua ni leqa e dua na marama yabaki 87 e Nasinu, a cicivaki ena Valenibula veivuke na FEMAT ni a taqa vakasivia na nona icegu. Sa lai bibi vua na mate ena FEMAT, a leqa ni oti e 2 na siga ni nona curu. Ratou vakaraitaka na nona lewenivuvale ni a sega ni vinaka tiko na ituvaki ni nona bula; ni vuvu ka sivia na nona katakata ni bera ni laurai. Se sega ni cula na marama qo.

E dua na kisi a se vaqaqai tiko, sa qai vakadeitaki ni leqa ena COVID-19. Qo edua na gone yabaki 15 e Coloisuva, e vakadeitaki ni sa leqa ena gauna e yaco yani kina ena Valeniwai e Raiwaqa. Kena ibalebale ni leqa ga mai vale se leqa ena gauna e cicivaki yani kina e valenibula. Ratou vakaraitaka na nona lewenivuvale ni sa siga 2 na nona tauvimate tiko. A tauvi koya tiko na vuvu, taqa na icegu kei na mosinisarisari. Se sega ni cula na goneyalewa qo, ni sega ni tiko ena itagede ni yabaki ni bula e dodonu mera cula.

E 5 tale era sa leqa ka sa vakadeitaki vei ira na COVID-19. Ia, e sa vakadeitaki vakavuniwai ni sega ni vuni leqa na COVID-19, era leqa ena mate bibi sa tiko rawa vei ira.

Sa 58 taucoko na leqa mai na COVID-19 e Viti, e 56 era sa leqa me tekivu mai na Evereli ni yabaki qo. E 26 sa leqa ena mate bibi sa tauvi ira rawa tiko; qo era sega ni okati mera leqa ena COVID-19.

E 132 sa bula me yacova mai na irogo sa oti, kena ibalebale sa 9,310 na kisi vakadeitaki. E 11, 315 taucoko na levu ni kisi me vakatekivu mai na Evereli ni 2021. Sa 11,385 na levu taucoko ni kisi ena noda vanua me vakatekivu mai na Maji ni 2020, ka 1,991 era sa bula.

iRogo ni Vakadidike Vakavuniwai
E 1,421 taucoko na lewenivanua era vakadikevi ka 791 e tauri na nodra sabolo ena veivanua ni vakadidike vakavuniwai tudei, ena loma ni 24 na aua sa oti. Qo sa 283,504 taucoko era sa dikevi vakavuniwai ka 44,349 sa tauri na nodra sabolo me yacova mai nikua. Ena veiqaravi ni timi era veitosoyaki ena veitikotiko, sa 2,315 taucoko na lewenivanua era vakadikevi ka 339 sa tauri na nodra sabolo ena loma ni 24 na aua sa oti. Me yacova mai nikua, sa 696,631 taucoko sa dikevi vakavuniwai ka 58,617 sa tauri na nodra sabolo ena vanua ni vakadidike veikauyaki.
 
iRogo ni Vakadidiketaki ni Sabolo
Na iwiliwili ni sabolo sa vakadikevi ena qai kacivaki yani nimataka me vaka ni se ciqomi tiko ga na iwiliwili mai na veivolau kece ni vakadidike.
 
iRogo ni veicula
Me yacova mai nanoa, sa 353,355 na lewenivanua era sa cula ena imatai ni cula ka 66,643 ena ikarua ni cula. E kena ibalebale ni sa 60.2 na pasede ni lewenivanua e gadrevi era sa cula ena imatai ni cula ka 11.4 na pasede sa taucoko na nodra taqomaki mai na COVID-19 ena noda vanua.

Ni raica ena vatavata ni veicula ni Tabacakacaka ni Bula na iwiliwili ni lewenivanua era sa cula vakadua kei ira sa cula vakarua ena noda vanua, vaka kina na veiwasewase lelevu (divisional) kei na veiwasewase lalai (sub-divisional). Ena rawa ni o raica na vatavata qo ena http://bit.ly/3h2JfCZ

Veika me baleta na matetaka
Ni vakatautauvatataki ena 7 na siga, sa 696 na kisi vou ena 1 na siga se 787 na kisi mai na 1 na milioni na lewenivanua ena 1 na siga. Na tubu ni wiliwili ni kisi ena veisiga eda vakadinadinataka ni tubu tale tiko ga na iwiliwili ni lewenivanua era tauvimate bibi mai na COVID-19, kei ira era vakaleqai.

iVakasala raraba
Sa tubu tiko na iwiliwili ni kisi ena veisiga. Sa tubu tale ga na iwiliwili ni lewenivanua era curu e valenibula kei ira na sa vakaleqai. Ni sa vakauqeti na lewenivanua mo ni cula ena kena gauna totolo taudua. Ni nanuma mo ni tokara donu tiko na nomuni ubinigusu kei na ucu, sava wasoma na liga ena wai kei na sovu se isavaniliga vakawainimatetaki, mo biuta ka vakayagataka na careFIJI app ena nomu talevoni, gole ina valeniwai mo lai dikevi vakavuniwai kevaka o iko se dua na lewe ni nomu vuvale e vakila na ivakatakilakila ni COVID-19 ka rokova na veiyawaki me 2 na mita.  

Vinaka